بخش خودروهای تجاری سبک در کشورمان نیز همراه با بخش خودروهای سواری به سمت استفاده و رونمایی از خودروهای تجاری برقی حرکت کرده‌اند که حالا بعد از رونمایی از کامیونت دافران Q1 از شایان دیزل، احتمال حضور یک کامیونت از سوی ویرادیزل به نام i9 نیز بسیار زیاد است. این کامیونت برقی 6 تن که مدتی از رونمایی از آن در نمایشگاه‌ها می‌گذرد، در واقع نسخه برقی کامیونت شاکمن Y9 است که قبلاً ویرادیزل آن را معرفی کرده است.
در حالی که این روزها مشکل کمبود برق در کشورمان به خوبی خود را نشان می‌دهد و خاموشی‌هایی در بخش‌هایی از صنعت و داخل شهرها داریم، اما روند معرفی خودروهای برقی نیز به همین نسبت شدت گرفته است که البته در مجموع باید به دید مثبت به این قضیه نگاه کرد. چرا که در کنار افزایش ظرفیت تولید برق در کشور، باید به سمت کاهش مصرف سوخت و پاک‌شدن هوای شهرها نیز حرکت کنیم که ورود کامیونت‌های برقی که سهم بسیار زیادی در توزیع بار در مناطق شهری دارند، می‌تواند یک اقدام مثبت باشد.
البته این قضیه به شرطی است که بتوان زیرساخت‌های توزیع برق و ایستگاه‌های شارژ آنها را نیز به سرعت توسعه داد. در حال حاضر دو کامیونت برقی در بازار کشورمان داریم که یکی دافران Q1 از شایان دیزل با وزن ناخالص 5.5 تن و دیگری به نام شاکمن i9 از ویرادیزل هست. تناژ کاری این کامیونت‌ها نیز مناسب برای توزیع بار و کارهای خدماتی در داخل شهرها خصوصاً شهرهای بزرگ هستند. از این رو اگر روند تولید این محصولات با کمک‌های دولتی با شتاب بسیار بیشتری همراه شود، کمک بزرگی به پاکیزه‌شدن هوای شهرها خواهد کرد.
طراحی ظاهری این کامیونت، امروزی و ساده و زیباست. بسیاری از بخش‌های این خودرو از نظر طراحی ظاهری با کامیونت شاکمن Y9 یکسان هستند و به همین خاطر می‌توان گفت که i9، نسخه برقی شده کامیونت Y9 است. اما دراین‌بین، برخی از قسمت‌ها مثل طراحی آینه‌های جانبی، به‌روزتر و زیباتر شده است.
نمای جلو این کامیونت در نسخه‌ای که در کشورمان از سوی ویرادیزل رونمایی شده است، با آرم زیبای V شکل ویرادیزل، مدرن‌تر از نسخه اصلی به نظر می‌آید. طراحی چراغ‌های جلو در عین سادگی، زیباست که خط ال‌ای‌دی چراغ روز آن نیز با پهنای زیادش، این زیبایی را بیشتر کرده است.
برای افزایش آیرودینامیک این خودرو، بعضی از قسمت‌ها مثل بادگیر سقفی این خودرو دارای یک طراحی جدیدتر است که پیچیدگی طراحی بیشتری نیز نسبت به کامیونت Y9 دارد که نشان‌دهنده کار بیشتر روی این بخش هست. ضمن اینکه به‌خاطرنداشتن رادیاتور برای خنک‌کاری موتور، مثل دیگر خودروهای برقی سبک و سنگین، فضایی به اسم جلوپنجره در نمای جلو این خودرو دیده نمی‌شود که این قضیه هم باعث خاص‌تر شدن ظاهر این کامیونت شده است و هم آیرودینامیک آن را بالاتر برده است. طراحی سپر جلو این خودرو نیز، زیباست و ظاهر باابهتی به این کامیونت کوچک می‌دهد. در کل می‌توان گفت که ظاهر کامیونت i9 از برادرش یعنی Y9 مقبول‌تر و به‌روزتر است.
طراحی داشبورد عیناً همان چیزی است که در داخل کامیونت Y9 دیده‌ایم. همان صفحه‌نمایش دیجیتالی، همان مجموعه پشت آمپرها و… . فقط کنسول میانی به خاطر حذف دسته‌دنده و قرارگرفتن یک کلید دایره‌ای برای حرکت‌دادن این خودرو، تغییراتی کرده است. با این کلید، وضعیت گیربکس را می‌توان در سه حالت خلاص، عقب و جلو قرار داد. این خودرو به خاطر برقی بودنش، صدای داخل کابین آن در حدود 50 دسی‌بل است که مقدار بسیار کمی بوده و فضای ساکت و آرامی برای رانندگی دارد.
موتور قرار گرفته در سینه این کامیونت، یک موتور برقی 150 اسب بخاری است که برای یک کامیونت 6 تن کافی به نظر می‌آید. این قدرت موتور برابر با اکثر کامیونت‌های کشورمان هست که از موتور 155 اسب بخاری 3.8 لیتری کامنز استفاده می‌کنند. ضمن اینکه بالاترین گشتاور تولیدی این موتور برقی نیز برابر با 360 نیوتن متر است که البته کمتر از گشتاور 500 نیوتن متری موتورهای کومنز 3.8 لیتری مورد استفاده در کامیونت‌های دیزلی کشورمان است؛ اما رقم ناامیدکننده‌ای نیست و باید دید که در عمل، چگونه خواهد بود.
این کامیونت با یک‌بار شارژ می‌توان در حدود 300 تا 350 کیلومتر مسافت را طی کند که عدد بسیار خوبی برای یک کامیونت برقی با هدف تردد در مناطق شهری و حتی بین شهری در صورت وجود ایستگاه‌های شارژ هست. چرا که سرعت شارژ این باتری‌ها در حالت شارژ سریع تا 80 درصد، فقط 25 دقیقه هست که زمان کوتاهی بوده و این کامیونت را برای تردد در جاده‌های بین شهری نیز مناسب می‌کند.
البته شارژ کامل این باتری‌ها با برق شهری، در حدود 6 تا 7 ساعت زمان میبرد که این وضعیت با کمی بالا و پایین، در تمام خودروهای برقی در حال حاضر دیده می‌شود و وضعیتی مشابه و یکسان برای همه هست. البته طبق گفته کمپانی سازنده، باتری‌ها این توانایی را دارند تا در ایستگاه‌های شارژ در مدت زمان یک ساعت، شارژ آنها از 10 به 100 درصد برسد.
یکی از ترس‌هایی که از سوی برخی از افراد علاقه‌مند به خرید خودروهای برقی دیده می‌شود، بحث ایمنی باتری‌های این خودرو ها در هوای گرم و همچنین خطر آتش‌سوزی این باتری‌هاست. اما کامیونت شاکمن i9 از یک سیستم ایمنی برای خنک‌کاری بهتر باتری‌های این کامیونت در کنار یک سیستم ضدحریق بهره میبرد که ایمنی آن را افزایش خواهد داد. این خودرو مثل دیگر خودروهای برقی، دارای فرمان برقی است که رانندگی با آن را راحت‌تر، لذت‌بخش‌تر و البته ایمن‌تر می‌کند و مشکلات سیستم‌های هیدرولیکی مثل تعمیر و نگهداری، نشتی و آلودگی و… را دیگر نخواهد داشت و از این نظر نیز، خودروهای برقی ضرر کمتری برای محیط‌زیست دارند.
از جمله مهم‌ترین امکانات این خودرو می‌توان به کروز کنترل، سیستم تنظیم حالت‌های حرکت، چراغ‌های LED، صفحه‌نمایش دیجیتال لمسی، سیستم تهویه‌مطبوع، دوربین ثبت وقایع، دکمه تنظیم ارتفاع نور چراغ‌های جلو اشاره کرد. البته که باید طبق الزامات و استانداردهای مخصوص خودروهای تجاری به سیستم‌های دیگری نیز مجهز باشد که هنوز نسخه نهایی معلوم نیست چه امکانات دیگری دارد.
یکی از مهم‌ترین مباحث شهرهای بزرگ کشورمان در چندین دهه اخیر، بحث آلودگی هوا و مشکلات ناشی از آنهاست. خودروهای برقی، یکی از سریع‌ترین راه‌ها برای رسیدن به هوای پاک است که البته نیاز به زیرساخت‌هایی چون تولید و توزیع کافی برق، یکی از اصلی‌ترین موارد لازم برای موفقیت در این راه است.
خودروهای برقی در حال واردشدن به کشورمان هستند که البته با توجه به نبود زیرساخت‌ها به مقدار کافی و همچنین قیمت بالای آنها، ترس از افت قیمت این خودروها بعد از چندین سال که کیفیت باتری‌ها نیز کاهش پیدا می‌کند و همچنین مشکلات تعمیر و خدمات آنها و… باعث شده است که روند ورود این خودروها بسیار قطره چکانی باشد که با این وضعیت، هیچ اثری در میزان آلودگی صوتی و جوی شهرهای بزرگ نخواهند داشت. از این رو باید دولت در کنار خودروسازان، حداقل در زمینه خودروهای تجاری داخل شهرها به روش‌های جدیدی متوسل شوند تا استقبال از این خودروها بیشتر شود. در حال حاضر دو کامیونت برقی در کشورمان رونمایی شده است که فعلاً پای آنها به جاده‌های کشورمان باز نشده است و امیدواریم که این اتفاق هرچه زودتر و با حجم بیشتر رخ دهد.
